Człowiek, gdy działa, tworzy zazwyczaj nie to, co chce. Powodowany namiętnościami, puszcza je wolno, licząc po trochu na ich spontaniczną samoorganizację. Goethe uznawał namiętności ludzkie za siły przyrody, które biorą się nie wiadomo skąd. Uwolnione do samodzielnego działania niszczą. Dopiero w namiętnościach i poprzez nie widać wpływ natury na świat ducha: wielka myśl domaga się zawsze ucieleśnienia, cielesnej obecności. Kant przesuwał namiętności w kierunku ascezy, przeciwnie Goethe. Poeta przydaje im godności, skoro kierują człowieka ku jego przeznaczeniu, ku największym celom rodzaju ludzkiego.

[Spis treści]

PREZENTACJE

Gotthold Ephraim Lessing, Szkice do dramatu o Fauście

Tadeusz Zatorski, Zaginiony czy zarzucony? Faust Lessinga

Johann Wolfgang Goethe, Paralipomena do Fausta

Tadeusz Zatorski, Goethe z podwiniętymi rękawami. Zapiski kanclerza von Mllera

Friedrich von Mller, Rozmowy z Goethem

ESEJE

Karl Vitor, Faust

Gernot Bhme, Czy Fausta Goethego można czytać jako poemat dydaktyczny

Dieter Breuer, Mefisto jako teolog

Hans Blumenberg, O Fauście Goethego.

Ernst Bloch, Motyw faustowski Fenomenologii ducha

Frances Yates, Reakcja: Christopher Marlowe o magach, imperialistach i Żydach

Piotr Nowak, Goethe jako wyjątek i jako epoka

Maurycy Witalis Kowalczys, Północny wiatr: Nietzsche i podmiotowość transfiguratywna

Towarzystwo na rzecz Zniesienia Metafor. Z Jonathanem C.D. Clarkiem rozmawia Maciej Wilmanowicz

LITERATURA

George Gordon Byron, Manfred. Akt I, scena 1 w przekładzie Antoniego Libery

ARCHIWUM

Johann Wolfgang Goethe, Faust. Tragedii część II. Wybór i przekład Ludwika Jenikego

ANTYKWARIAT

Piotr Nowak, Tygrys z Francji

RECENZJE I POLEMIKI

Maciej Wilmanowicz, Oświecenie jako mit

Ewa Szymani, Język intymności. Dygresja o Dywanie Zachodu i Wschodu Johanna Wolfganga Goethego

Filip Mazurkiewicz, Akcent Piotra Nowaka.