„Oddajemy do rąk Czytelników trzeci tom „Ecclesia clerusque temporibus medii aevi”, na który składają się różnorodne studia mediewistyczne, dotyczące rozmaitych aspektów działalności średniowiecznego Kościoła w Polsce oraz w krajach sąsiednich. Znalazło się w nim łącznie dziewięć bardzo interesujących i nowatorskich artykułów, które zostały opracowane zarówno przez młodych badaczy, jednak o znaczącym już dorobku naukowym, jak też przez doktorantów, będących jeszcze na początku swojej drogi naukowej. Prezentowane studia łączą się ściśle z profilem badawczym Zakładu Historii Kościoła, który w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK istniał w latach 2000–2013. Równocześnie można powiedzieć, że w pewien sposób wieńczą one jego prawie trzynastoletnią działalność naukową i dydaktyczną. W tomie zostały opublikowane studia z dziejów średniowiecznego Kościoła odnoszące się do Kościoła polskiego, w tym biskupstwa wrocławskiego, które – co prawda – należało do metropolii gnieźnieńskiej, jednak bez wątpienia funkcjonowało inaczej niż polskie biskupstwa; następnie do Kościoła na Pomorzu Zachodnim i wreszcie do Kościoła w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach”. Ze „Słowa wstępnego” Radosława Biskupa i Andrzeja Radzimińskiego schovat popis