Badania na cmentarzysku w Radomiu zostały zapoczątkowane jeszcze przed 1945 r., jednak znaczący przyrost bazy źródłowej nastąpił dopiero z chwilą podjęcia w roku 1966 prac ratowniczych, które zakończyły się odkryciem i zadokumentowaniem kilkudziesięciu wczesnośredniowiecznych grobów oraz szeregu obiektów o charakterze osadniczym. Tym samym łączna liczba pochówków stawia radomską nekropolię w rzędzie najlepiej rozpoznanych wykopaliskowo tego rodzaju stanowisk międzyrzecza Wisły i Pilicy, wyznaczającego małopolsko-mazowiecką strefę pograniczną.

Niniejsza monografia stanowi pierwszą z trzech planowanych publikacji prezentujących wyniki badań archeologicznych, prowadzonych na terenie jednego z najważniejszych ośrodków administracyjnych ziem polskich doby wczesnopiastowskiej. W ich efekcie możliwe było uchwycenie zmian w przestrzeni osadniczej zmierzających do uformowania się centrum radomskiego. Przeobrażenia zaobserwowane na stanowisku nr 4 - zanik obiektów mieszkalnych i późniejsze pojawienie się grobów oraz stosunkowo liczny i zróżnicowany zestaw przedmiotów odkryty przy zmarłych - wskazują na diametralnie różną koncepcję sposobu użytkowania terenu i pozwalają na poznanie przebiegu procesów osadniczych. Było to możliwe jedynie w nawiązaniu do rytmu przemian pozostałych elementów radomskiego zespołu osadniczego, przede wszystkim grodu i okalających go osad otwartych.

Autorzy są pracownikami naukowymi Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.