Recenzowana monografia autorstwa Pawła A. Leszczyńskiego jest interesującym studium analitycznym, poświęconym przedstawieniu sytuacji Kościołów historycznych na Węgrzech w latach 1945-1989. Obszar tematyczny poddany analizie osadzony jest w obszarze rozważań o charakterze prawnym oraz polityki wyznaniowej. Inspiracją dla Autora były 3 rocznice istotne z punktu widzenia wywodu przeprowadzonego w recenzowanej monografii. Po pierwsze, chodzi o 50. rocznicę śmierci kard. J. Mindszentyego (6 maja 1975 r.), 50. rocznicę Aktu Końcowego KBWE z Helsinek (1 sierpnia 1975 r.) oraz 75. rocznicę uchwalenia europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (4 listopada 1950 r.). (…)

Teza jaką autor stawia w odniesieniu do niniejszej monografii wskazuje na fakt, iż wbrew regulacjom konstytucyjnym z 1949 r. nie istniał rozdział kościoła od państwa. Założenie to wydaje się kluczowe dla rozważań Autora. Ponadto, pytanie badawcze dotyczy wzajemnie odgrywanych ról państwa węgierskiego wobec kościołów historycznych w latach 1945-1989 oraz tychże – wobec państwa i skali przystosowania jak również przejawów oporu kościołów historycznych skierowanemu przeciwko państwu wrogiemu wobec religii i religijności.

     Z recenzji prof. US dr. hab. Marcina Orzechowskiego

Książka Państwo a Kościoły historyczne na Węgrzech w latach 1945–1989 to solidna i wartościowa monografia, która w wyczerpujący sposób ukazuje złożoność relacji pomiędzy reżimem komunistycznym a wspólnotami religijnymi. Autor z powodzeniem łączy analizy prawne z ujęciem historyczno-politycznym, tworząc spójną i rzetelną syntezę. Publikacja ta stanowi ważny głos w debacie nad dziedzictwem komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej i jest godna polecenia każdemu badaczowi zainteresowanemu tematyką prawa wyznaniowego, historii Kościołów oraz relacji państwo–religia.

    Z recenzji prof. UAM dr. hab. inż. Piotra Kwiatkiewicza\nPaweł A. Leszczyński – dr hab. nauk prawnych. Ukończył też Podyplomowe Studium Nauk Politycznych na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Członek Komisji do Spraw Stosunków Polsko-Czeskich i Polsko-Słowackich Polskiej Akademii Nauk – Oddział w Katowicach. Sekretarz zarządu ze strony polskiej Polsko-Czeskiego Towarzystwa Naukowego z siedzibą we Wrocławiu. Prezes zarządu Oddziału Gorzowskiego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Należy także do Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego. Zainteresowania naukowe: konstytucjonalizm, komparatystyka systemów ustrojowych, prawo wyznaniowe i polityka wyznaniowa wybranych państw, wolności i prawa człowieka oraz obywatela, współczesna myśl polityczna, polityka zagraniczna i bezpieczeństwa wybranych państw.