Prezentowany zbiór dokumentów ukazuje relacje polsko-żydowskie w czasie II wojny światowej w Związku Sowieckim i na Bliskim Wschodzie. Przedstawia zagadnienia związane z polityką władz polskich wobec Żydów obywateli polskich od czasu przywrócenia stosunków dyplomatycznych w sierpniu 1941 r. do końca wojny. Tom zawiera 284 dokumenty różnej proweniencji: zarówno urzędowe, oficjalne (rządu RP na uchodźstwie i jego agend, polskiej dyplomacji, władz wojskowych i polityków), jak i prywatne (zwykłych obywateli). Materiały dotyczą pomocy udzielanej Żydom obywatelom polskim przez władze polskie w ZSRS i krajach Bliskiego Wschodu, służby Żydów w Armii Polskiej, działań politycznych i dyplomatycznych wokół kwestii pomocy polskim Żydom, a także kontaktów (w tym konfliktów) polsko-żydowskich. Czytelnik otrzymuje obszerny wybór źródeł do analizy relacji polsko-żydowskich mających miejsce w skrajnie trudnych warunkach represji sowieckich, oderwania od domów rodzinnych, emigracji. Dokumenty zostały poprzedzone obszernym wstępem historycznym wprowadzającym do tematyki tomu oraz opatrzone aparatem naukowym i indeksami.

Prof. Rutkowski jest wybitnym specjalistą od tematyki stosunków polsko-sowieckich i polityki sowieckiej w pierwszej połowie XX wieku. [...] Autor wykorzystał i przedstawił niezwykle ciekawe dokumenty pochodzące przede wszystkim z Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Archiwum Instytutu Hoovera na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii, Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwum Zakładu Historii Ruchu Ludowego w Warszawie i Archiwum Emigracji w Toruniu.

prof. dr hab. Małgorzata Gmurczyk-Wrońska