Pisząc przedmowę do Lipska, a przede wszystkim tłumacząc tę obszerną pracę, miałem cały czas przed oczami zdanie, które Peter Hofschröer zamieścił we wstępie do książki Waterloo, niemieckie zwycięstwo, iż najwartościowsze prace w kwestii wojen napoleońskich zostały opublikowane przez sztaby generalne Austrii i Niemiec. Jednak moim zdaniem należy zawęzić tę opinię jedynie do sposobu opisu przebiegu działań wojennych w Niemczech, w których to rzeczywiście warsztat autorów wywodzących się ze wspomnianych instytucji jest niezwykły, a liczba i rozmiar komentarzy są niekiedy przytłaczające. W dużej mierze w nurt tych prac wpisuje się książka, którą miałem przyjemność tłumaczyć, a która teraz trafiła w Państwa ręce. Maximilian von Hoen, przy współpracy z kilkoma innymi austriackimi historykami-wojskowymi, napisał znakomicie udokumentowane studium kampanii lipskiej, a co równie ważne stworzył je, używając „oklepanego” terminu sine ira et studio, starannie ważąc swoje opinie i zachowując obiektywizm – wyjątkiem jest tutaj chyba jedynie car Aleksander, którego Hoen nieco nadmiernie krytykował za negatywny wpływ na decyzje sprzymierzonych – chwiejność cara paraliżowała niekiedy proces podejmowania decyzji przez kwaterę Armii Głównej. Austriacki historyk niezwykle potępiał działania Aleksandra za plecami feldmarszałka Karla Schwarzenberga, który teoretycznie był naczelnym dowódcą wojsk koalicji. schovat popis