Niniejsza publikacja składa się z dwu części. W pierwszej zaprezentowano trzy teksty napisane przez przedstawicieli młodszego pokolenia badaczy Polonii brazylijskiej. Dwa wyszły spod pióra osób pochodzących z Brazylii. Poświęcone są one, na tle szkicowego rysu obecności polskiej w Brazylii, imigracji polskiej w południowych stanach tego kraju. Druga część publikacji zawiera fotografie Tadeu Vilaniego, znanego fotoreportera brazylijskiego, którego prace dokumentują dzień dzisiejszy Brazylijczyków polskiego pochodzenia, głównie w stanie Rio Grande do Sul. (…) Prezentowana książka jest efektem pobytu Jerzego Mazurka na Uniwersytecie w Passo Fundo (lipiec-wrzesień 2008). Praca ta wpisuje się w proces zbliżenia pomiędzy instytucjami polskimi a brazylijskimi, w tym przypadku pomiędzy Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego oraz Instytutem Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego a Instytutem Filozofii i Nauk Humanistycznych Uniwersytetu w Passo Fundo. Kontakty te zainicjowała Natalia I. Klidzio, która wraz ze studentami Uniwersytetu Warszawskiego przebywała dwukrotnie – w 2005 i 2007 roku – w Passo Fundo, podczas najważniejszej masowej imprezy literackiej w Brazylii, zwanej Jornada Nacional. Nawiązane tam kontakty, miejmy nadzieję, będą miały swoją kontynuację w latach następnych. fragment wstępu Grażyna Grudzińska, Janusz Gmitruk schovat popis